Pracownicy urzędów skarbowych oraz pracownicy i funkcjonariusze urzędów celno-skarbowych mogą od pierwszego stycznia 2022 roku dokonywać nabycia sprawdzającego towarów i usług. Celem takiego zakupu jest sprawdzenie, czy sprzedawca ewidencjonuje sprzedaż przy zastosowaniu kasy rejestrującej, a także czy wydaje kupującym paragony fiskalne. Nabycie sprawdzające może być przeprowadzone w zasadzie w dowolnym momencie. Polega na tym, że urzędnik najpierw kupuje towar lub usługę, a następnie niezwłocznie okazuje legitymację służbową i informuje sprzedającego, że dokonał nabycia sprawdzającego. Kupiony towar zwraca sprzedającemu wraz z paragonem fiskalnym, o ile paragon został wydany. Sprzedający ma obowiązek przyjąć towar i paragon oraz oddać zapłatę otrzymaną za towar. Od tej zasady przewidziano wyjątek. Towar nie podlega zwrotowi, jeżeli z uwagi na jego rodzaj lub szczególne właściwości nie jest możliwa jego ponowna sprzedaż. W takim przypadku towar może być za zgodą sprawdzanego pozostawiony w miejscu nabycia. Sprzedający nie musi oddawać otrzymanej za niego zapłaty. Rozwiązanie to pozwali na dokonywanie zakupów sprawdzających między innymi w branży gastronomicznej. Usługa wykonana w toku nabycia sprawdzającego nie podlega zwrotowi. Jeżeli jednak sprawdzany nie wykona opłaconej przez urzędnika usługi, musi oddać otrzymaną za nią zapłatę.
Innym nowym uprawnieniem urzędników skarbowych jest możliwość tymczasowego zajęcia ruchomości dłużnika podatkowego. Tymczasowe zajęcie mogą stosować od pierwszego stycznia 2022 roku funkcjonariusze Służby Celno-Skarbowej przy okazji wykonywania kontroli celno-skarbowych, na przykład na drogach publicznych czy przejściach granicznych. Funkcjonariusze mogą na kilka dni zająć ujawniony majątek kontrolowanego, jeżeli na podstawie danych z systemu POLTAX stwierdzą, że w stosunku do niego prowadzona jest przez naczelnika urzędu skarbowego egzekucja dotycząca należności na kwotę przekraczającą łącznie 10.000 złotych. Kwota ta nie obejmuje odsetek za zwłokę, kosztów upomnienia i kosztów egzekucyjnych. Funkcjonariusze mogą zająć środki transportu czy towar, z wyjątkiem zwierząt i produktów łatwo psujących się, na przykład owoców. Tymczasowe zajęcie nie może trwać dłużej niż 96 godzin od chwili podpisania przez funkcjonariusza protokołu zajęcia. W tym czasie urząd skarbowy prowadzący postępowanie egzekucyjne wobec kontrolowanego musi zweryfikować istnienie i wysokość zadłużenia, a następnie zatwierdzić tymczasowe zajęcie w całości lub w części albo odmówić jego zatwierdzenia.
Kolejna nowość to listy ostrzegające przed oszustami podatkowymi. Może je wysyłać od pierwszego stycznia 2022 roku Szef Krajowej Administracji Skarbowej. List ostrzegający zawiera informację o ryzyku występowania w obrocie towarami lub usługami dostarczanymi do podatnika lub jego kontrahenta co najmniej jednego dostawcy, który może pełnić rolę tak zwanego znikającego podatnika. Znikający podatnik to podmiot zarejestrowany jako podatnik VAT, który z potencjalnym zamiarem oszustwa nabywa towary lub usługi lub symuluje ich nabywanie, i zbywa je jako opodatkowane VAT, ale nie odprowadza podatku do urzędu skarbowego. Podatnik, który zostanie poinformowany o ryzyku występowania znikającego podatnika, może zwrócić się do właściwego naczelnika urzędu skarbowego o przeprowadzenie kontroli podatkowej w zakresie będącym przedmiotem otrzymanej informacji.
