Opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości podlegają następujące nieruchomości lub obiekty budowlane:
- grunty,
- budynki lub ich części,
- a także budowle lub ich części, o ile są związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.
W myśl obowiązujących przepisów ustawy o podatkach i opłatach lokalnych podatek od nieruchomości z zastosowaniem stawki najwyższej podatnik powinien odprowadzać od budynków lub ich części związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej oraz od budynków mieszkalnych lub ich części zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej.
Sposób zakwalifikowania do opodatkowania podatkiem od nieruchomości majątku przedsiębiorcy lub innego podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą rodzi wiele problemów. Szczególnie często pojawia się problem z zastosowaniem właściwej stawki podatku od nieruchomości w odniesieniu do nieruchomości, które przez przedsiębiorcę nie są w danym momencie wykorzystywane w ramach prowadzonej działalności bądź zostały nabyte w celach niemających związku z prowadzoną firmą przedsiębiorcy. Opodatkowanie nieruchomości stawkami podatkowymi w podwyższonej wysokości może nastąpić tylko wtedy, gdy istnieje więź pomiędzy daną działalnością gospodarczą prowadzoną przez podatnika a nieruchomością podlegającą opodatkowaniu, tzn. jeżeli nieruchomość w jakikolwiek sposób jest lub może być wykorzystywana w prowadzonej działalności gospodarczej. O uznaniu istnienia związku, o którym mowa w art. 1a ust. 1 pkt 3 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, w odniesieniu do innych kategorii podatników niż osoby fizyczne, również decyduje faktyczne wykorzystywanie nieruchomości lub potencjalna możliwość ich wykorzystywania do działalności gospodarczej.
Organ podatkowy wymierzając wysokość zobowiązania podatkowego posługuje się danymi zawartymi w ewidencji gruntów i budynków. Ewidencja ta jest urzędowym źródłem informacji faktycznych, wykorzystywanych w postępowaniach administracyjnych, w tym podatkowych. Dane w niej zawarte stanowią podstawę wymiaru podatku od nieruchomości, w tym określenie przedmiotu opodatkowania, zaliczenie do właściwej stawki podatkowej, jak i objęcie określonych gruntów zwolnieniem z opodatkowania. W przypadku gdy dane zawarte w deklaracji czy informacji złożonej przez podatnika są niezgodne z danymi wynikającymi z ewidencji, rozstrzygające znaczenie dla opodatkowania gruntów mają zapisy wynikające z tej ewidencji. Oznacza to, że organy podatkowe nie mogą dokonywać samodzielnych ustaleń co do wielkości gruntu i jego klasyfikacji. Potwierdzone to zostało wielokrotnie w orzecznictwie sądowym.
Samodzielna zmiana przeznaczenia gruntów dokonana przez podatnika nie ma wpływu na ich opodatkowanie. W orzecznictwie sądowym panuje pogląd zgodnie z którym skoro wypis z ewidencji gruntów i budynków stanowi dowód z dokumentu urzędowego, przeciwdowodem pozwalającym organom podatkowym ustalić wymiar podatku w oparciu o dane inne niż wynikające z tej ewidencji powinien być również dokument. W praktyce podważanie przez podatnika zapisów zawartych w ewidencji gruntów i budynków może nastąpić w postępowaniu prowadzonym przed właściwymi w tej sprawie organami administracji.
