Co do zasady, faktury wystawia sprzedawca. Strony mogą jednak postanowić, że faktury będzie wystawiał nabywca, w imieniu i na rzecz sprzedawcy. Jest to tzw. samofakturowanie. W ramach samofakturowania mogą być wystawiane zarówno faktury sprzedażowe, jak i dokumentujące otrzymanie zaliczki. Wystawianie faktur przez nabywcę jest możliwe, jeżeli strony zawrą umowę w sprawie wystawiania faktur, w której zostanie określona procedura zatwierdzania poszczególnych faktur przez sprzedawcę.
Ustawodawca nie uregulował w sposób szczególny momentu powstania obowiązku podatkowego w VAT w przypadku samofakturowania. Należy więc tu stosować zasady obowiązujące przy tradycyjnym dokumentowaniu transakcji. Obowiązek podatkowy powstaje więc na ogół z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi. Natomiast jeżeli wcześniej otrzymano całość lub część zapłaty, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty. Ustawodawca wskazał także szczególne terminy powstania obowiązku podatkowego, które dotyczą m.in. usług budowlanych, najmu, dzierżawy, leasingu, itp.
Jeżeli więc przykładowo podatnik wykonał usługę marketingową w styczniu 2024 r. i wcześniej nie otrzymał zapłaty, a kontrahent wystawił fakturę w ramach samofakturowania w lutym br., obowiązek podatkowy powstał w styczniu br., zgodnie z zasadą ogólną, czyli w momencie wykonania usługi. Data wystawienia faktury nie ma znaczenia.
