Dokonywanie lub przyjmowanie płatności związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą powinno następować za pośrednictwem rachunku płatniczego. Nakaz taki obowiązuje w każdym przypadku, gdy stroną transakcji, z której wynika płatność, jest inny przedsiębiorca i jednorazowa wartość transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza 15.000 zł lub równowartość tej kwoty. Stanowi o tym art. 19 ustawy -Prawo przedsiębiorców.
W ramach programu Polski Ład, przewidziano m.in. obniżenie kwoty limitu dla transakcji pomiędzy przedsiębiorcami, za które płatność może być dokonywana i pobierana bez pośrednictwa rachunku płatniczego. Nowy limit ma wynosić 8.000 zł i obowiązywać od 1 stycznia 2024 r.
Ponadto z dniem 1 stycznia 2024 r. ma obowiązywać art. 7b ustawy o prawach konsumenta, który będzie ograniczał płatności gotówkowe dokonywane z konsumentami. Na jego podstawie konsumenci będą obowiązani do dokonywania płatności za pośrednictwem rachunku płatniczego - w przypadku gdy jednorazowa wartość transakcji z przedsiębiorcą, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, będzie przekracza 20.000 zł lub równowartość tej kwoty.
Zatem w 2023 r. dopuszczalne jest przyjmowanie płatności gotówkowych od konsumentów, niezależnie od wartości transakcji. Natomiast w przypadku transakcji z innymi przedsiębiorcami, należy za pośrednictwem rachunku płatniczego dokonywać płatności wynikających z jednorazowych transakcji o wartości przekraczającej 15.000 zł lub równowartość tej kwoty.
Naruszenie zasad przyjmowania płatności związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą za pośrednictwem rachunku płatniczego, wiąże się z sankcjami podatkowymi. Nie podlega bowiem zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów, koszt w tej części, w jakiej płatność dotycząca transakcji określonej w art. 19 ustawy - Prawo przedsiębiorców została dokonana bez pośrednictwa rachunku płatniczego.
Z kolei przyjmowanie w gotówce płatności za transakcje zawarte z konsumentami o wartości przekraczającej 20.000 zł, będzie miało negatywne skutki dla przedsiębiorców od 1 stycznia 2024 r. Z tym dniem wejdzie bowiem w życie przepis stanowiący, że jeżeli przedsiębiorca bez pośrednictwa rachunku płatniczego otrzyma płatność dotyczącą transakcji, o której mowa w art. 7b ustawy o prawach konsumenta, to kwotę tej płatności będzie obowiązany wykazać jako przychód z prowadzonej działalności.