Ubezpieczony, który stał się niezdolny do pracy z powodu choroby w okresie ubezpieczenia chorobowego albo nie później niż w ciągu 14 dni lub odpowiednio 3 miesięcy od ustania tytułu tego ubezpieczenia, może – po spełnieniu określonych warunków - skorzystać ze stosownego świadczenia chorobowego, tj. odpowiednio z wynagrodzenia chorobowego, o którym mowa w art. 92 Kodeksu pracy, lub zasiłku chorobowego. Okres, za który świadczenia te są należne jest jednak ograniczony.
Ustawodawca bowiem zastrzegł, iż zasiłek chorobowy przysługuje przez okres trwania niezdolności do pracy z powodu choroby lub niemożności wykonywania pracy z przyczyn traktowanych na równi z tą niezdolnością, nie dłużej jednak niż przez 182 dni lub – gdy niezdolność do pracy została spowodowana gruźlicą albo występuje w trakcie ciąży – przez 270 dni.
W świetle aktualnie obowiązujących przepisów do tego tzw. okresu zasiłkowego wlicza się:
- wszystkie okresy nieprzerwanej niezdolności do pracy z powodu choroby oraz okresy niemożności wykonywania pracy z przyczyn traktowanych na równi z niezdolnością do pracy z powodu choroby, a także
- okresy poprzedniej niezdolności do pracy, spowodowanej tą samą chorobą, jeżeli przerwa pomiędzy ustaniem poprzedniej a powstaniem ponownej niezdolności do pracy nie przekraczała 60 dni.
Z prawa do zasiłku chorobowego przez pełny 182- lub 270-dniowy okres zasiłkowy można korzystać zarówno, gdy niezdolność do pracy przypada w okresie ubezpieczenia, jak i wówczas, gdy przypada ona po upływie tytułu ubezpieczenia.
Kwestie te regulują art. 8 i 9 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, zwanej ustawą zasiłkową.
Z dniem 1 stycznia 2022 r. nastąpią jednak pewne zmiany w tych przepisach. Otóż za sprawą ustawy z dnia 24 czerwca 2021 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw za okres niezdolności do pracy lub niemożności wykonywania pracy z przyczyn traktowanych na równi z tą niezdolnością, przypadający po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego, zasiłek chorobowy będzie przysługiwał nie dłużej niż przez 91 dni. Przy czym ograniczenie to nie będzie dotyczyło niezdolności do pracy:
- powstałej wskutek poddania się niezbędnym badaniom lekarskim przewidzianym dla kandydatów na dawców komórek, tkanek i narządów oraz zabiegowi pobrania komórek, tkanek i narządów, albo
- spowodowanej gruźlicą lub też
- występującej w trakcie ciąży.
Natomiast do okresu zasiłkowego będą wliczane niemal wszystkie okresy poprzednich niezdolności do pracy, jeżeli przerwa pomiędzy ustaniem poprzedniej a powstaniem ponownej niezdolności do pracy nie będzie przekraczała 60 dni, niezależnie od tego czy zostanie spowodowana tą samą czy inną chorobą. Jedyny wyjątek przewidziano dla powstałej po przerwie niezdolności do pracy występującej w trakcie ciąży.
Przepisy te, tak jak obecnie obowiązujące, będą miały odpowiednie zastosowanie do zasiłku chorobowego z ubezpieczenia wypadkowego.
Opisane zmiany będą obowiązywały od 1 stycznia 2022 r., jednak zasiłki, do których prawo powstanie przed tym dniem, mają być wypłacane się na zasadach określonych w przepisach ustawy zasiłkowej, w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2022 r., za cały okres nieprzerwanej niezdolności do pracy.