Do naszego Wydawnictwa wpłynęło pytanie Czytelnika, któremu w wyniku zdarzenia losowego uszkodzeniu uległa jedna ze ścian budowanego budynku administracyjnego. Budowa będzie kontynuowana. Czytelnik zapytał jak ma zaksięgować koszty związane z usunięciem powstałej szkody?
Zdarzenia losowe nie dotyczą bezpośrednio działalności operacyjnej jednostki i nie są związane z ogólnym ryzykiem jej prowadzenia. Z artykułu 3 ustęp 1 punkt 32 ustawy o rachunkowości wynika między innymi, że koszty i przychody związane ze zdarzeniami losowymi zalicza się odpowiednio do pozostałych kosztów i przychodów operacyjnych. Dotyczy to również strat i szkód poniesionych w trakcie budowy środka trwałego oraz kosztów związanych z usuwaniem tych szkód.
Szczegółowe zasady ewidencji i rozliczania kosztów dotyczących zdarzeń losowych odnoszących się do środków trwałych w budowie zawiera Krajowy Standard Rachunkowości numer 11 "Środki trwałe". Według punktu 6 - 12 tego standardu do wartości początkowej środka trwałego nie zalicza się strat i szkód poniesionych w trakcie jego budowy oraz kosztów związanych z usuwaniem tych szkód. Przykładem są straty lub koszty usuwania skutków zdarzeń losowych poniesione podczas budowy środka trwałego przed jego przyjęciem do użytkowania. Obciążają one pozostałe koszty operacyjne. Nie wpływają również na wartość środka trwałego w budowie przychody uzyskane przez jednostkę w związku z wcześniej poniesionymi szkodami (np. wypłata odszkodowań przez zakład ubezpieczeń). Zalicza się je do pozostałych przychodów operacyjnych.
Uwzględniając wskazówki zawarte w standardzie, jednostka powinna przeprowadzić test na utratę wartości środka trwałego w budowie, w jej przypadku: budynku administracyjnego, dokonując ewentualnie odpowiedniego odpisu aktualizującego w ciężar pozostałych kosztów operacyjnych. Jeżeli jednostka w kolejnym okresie poniesie koszty odtworzenia tego budynku oraz ewentualne dodatkowe koszty usunięcia skutków tego zdarzenia losowego, to koszty tych działań powinna odnieść w ciężar pozostałych kosztów operacyjnych, dokonując jednocześnie odpowiedniego odwrócenia uprzednio dokonanych odpisów z tytułu utraty wartości.
