Do niedawna organy podatkowe zajmowały stanowisko, że zaległe składki na ubezpieczenia społeczne w części, w której powinny być sfinansowane przez byłego pracownika/zleceniobiorcę, a zostały opłacone ze środków byłego pracodawcy/zleceniodawcy, są nieodpłatnym świadczeniem generującym przychód. Przychód ten był kwalifikowany jako przychód z innych źródeł. W rezultacie na płatniku, który opłacił zaległe składki, nie ciążył obowiązek poboru zaliczki na podatek, a powstały przychód był obowiązany wykazać w PIT-11.
Inne zdanie w omawianej kwestii prezentowały sądy administracyjne, które w wydawanych wyrokach przeważnie orzekały, że opłacając z własnych środków zaległe składki ZUS za podatnika, płatnik wykonuje ciążące na nim zobowiązanie publicznoprawne i nie dokonuje na rzecz podatnika żadnego przysporzenia majątkowego. W rezultacie według sądów u podatnika nie powstawał z tego tytułu przychód podatkowy.
Minister Finansów dążąc do zapewnienia jednolitego stosowania przepisów prawa podatkowego, uwzględnił stanowisko sądów i 30 marca 2023 r. wydał interpretację ogólną. Uznał w niej, że płatnik składek, dokonując zapłaty zaległych składek społecznych i zdrowotnych, wykonuje ciążący na nim obowiązek publicznoprawny, którego nie może scedować na podatników. Stąd też późniejsza zapłata tych składek przez płatnika nie może być uznana za świadczenie dokonane »za ubezpieczonych«, gdyż na podstawie odrębnych przepisów nie są oni zobowiązani do ich zapłaty.
W konsekwencji, Minister Finansów stwierdził, że opłacenie przez płatnika składek zaległych dotyczących pracowników, zleceniobiorców, byłych pracowników lub zleceniobiorców nie powoduje po stronie tych podatników powstania przychodu. Zapłata przez płatnika składek zaległych składek nie stanowi przysporzenia majątkowego zwiększającego majątek podatnika, i jako taka, nie może być uznana za nieodpłatne świadczenie.
Tym samym zapłata składek przez płatnika składek nie kreuje po jego stronie statusu płatnika podatku PIT oraz obowiązku sporządzenia informacji PIT-11.