Pracodawca nie może dopuścić do pracy pracownika bez aktualnego orzeczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku w warunkach pracy opisanych w skierowaniu na badania lekarskie. Tak stanowi art. 229 § 4 Kodeksu pracy. Realizując tę dyspozycję, pracodawca kieruje kandydata, odpowiednio pracownika na wstępne, okresowe albo kontrolne badania lekarskie.
Zgodnie z art. 229 § 3 Kodeksu pracy okresowe i kontrolne badania lekarskie przeprowadza się w miarę możliwości w godzinach pracy. Za ten czas pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia, a w razie przejazdu na te badania do innej miejscowości, nabywa prawo do należności na pokrycie kosztów przejazdu według zasad obowiązujących względem podróży służbowych.
Przy ustalaniu wynagrodzenia za czas zwolnienia od pracy oraz za czas niewykonywania pracy, gdy przepisy przewidują zachowanie przez pracownika prawa do wynagrodzenia, stosuje się zasady obowiązujące przy ustalaniu wynagrodzenia za urlop, z tym że składniki wynagrodzenia ustalane w wysokości przeciętnej oblicza się z miesiąca, w którym przypadło zwolnienie od pracy lub okres niewykonywania pracy. Tak stanowi § 5 ust. 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 29 maja 1996 r. w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy opublikowanego w Dzienniku Ustaw z 2017 r. pod pozycją 927, dalej zwanego rozporządzeniem o wynagrodzeniu.
W ostatnim czasie pojawiały się opinie, iż pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia tylko za czas rzeczywistych badań. Za ewentualny okres oczekiwania, np. na konsultację specjalistyczną lub wizytę u lekarza prowadzącego w celu uzyskania zaświadczenia o zakończeniu leczenia, takie prawo mu nie przysługuje. Można też spotkać pogląd, iż za okres oczekiwania należy wypłacić wynagrodzenie przestojowe. Poglądów tych nie akceptuje jednak judykatura.
Prawo do wynagrodzenia za cały okres wykonywania badań okresowych lub kontrolnych, w tym oczekiwania na badania specjalistyczne lub inne wymagane przez lekarza medycyny pracy, obliczonego na zasadach określonych w § 5 rozporządzenia o wynagrodzeniu, potwierdził 7 października 2022 r. Główny Inspektorat Pracy do którego nasze Wydawnictwo zwróciło się z pytaniem w tej sprawie.
