Ustawodawca przewidział trzy okoliczności, w jakich uczestnik może skorzystać ze swoich oszczędności w PPK przed ukończeniem 60. roku życia. Są to:
- wypłata do 100% wartości środków zgromadzonych na rachunku, z obowiązkiem ich zwrotu w wartości nominalnej, w celu pokrycia wkładu,
- wypłata do 25% środków w przypadku poważnego zachorowania uczestnika, jego małżonka lub dziecka,
- tak zwany zwrot, czyli wycofanie środków zgromadzonych w PPK.
Zwrot dotyczy całej kwoty zgromadzonej na danym rachunku PPK (po odpowiednich pomniejszeniach). Nie jest więc możliwe wycofanie tylko części zaoszczędzonych środków. Przy czym jeśli uczestnik ma więcej niż jeden rachunek w programie, to może dokonać zwrotu środków z jednego, z kilku albo z każdego z nich.
Dyspozycję dotyczącą zwrotu zgromadzonych środków uczestnik składa w instytucji finansowej prowadzącej rachunek PPK. Termin, w jakim instytucja ta dokona przelewu środków na wskazany przez uczestnika rachunek bankowy jest określony w umowie o prowadzenie PPK, jak również w statucie funduszu inwestycyjnego, statucie funduszu emerytalnego albo regulaminie ubezpieczeniowego funduszu kapitałowego.
W sytuacji gdy uczestnik zdecyduje się na wypłatę oszczędności w trybie zwrotu, to instytucja finansowa przed przekazaniem mu środków w ramach zwrotu, potrąca:
- 30% środków pochodzących z wpłat sfinansowanych przez pracodawcę (kwota ta zostaje zewidencjonowana w ZUS na koncie ubezpieczonego jako składka na ubezpieczenie emerytalne),
- kwotę odpowiadającą środkom pochodzącym z wpłaty powitalnej i dopłat rocznych,
- 19% podatku od zysków kapitałowych, wypracowanych przez środki zwracane uczestnikowi.
Uczestnik otrzyma więc 70% środków pochodzących z wpłat finansowanych przez podmiot zatrudniający oraz 100% środków pochodzących z wpłat finansowanych z własnych środków (oczywiście po uprzednim ich pomniejszeniu o należną kwotę podatku od zysków kapitałowych).
Zwrot środków nie oznacza automatycznie rezygnacji z uczestnictwa w PPK.