Do naszego Wydawnictwa wpłynęło pytanie od Czytelnika, który w październiku 2021 roku założył w banku lokatę długoterminową na okres 36 miesięcy. Czytelnik miał wątpliwości, w której pozycji bilansu sporządzanego według załącznika nr 1 do ustawy o rachunkowości oraz w jakiej wysokości należy ją wykazać?
Bankowe lokaty długoterminowe zalicza się dla celów bilansowych do długoterminowych aktywów finansowych. W księgach rachunkowych ujmuje się je na koncie wyodrębnionym w ramach konta 13 - 5 inne rachunki bankowe, na przykład na koncie 13 – 5 / 1 rachunek bankowy lokat terminowych. Jednostka może tworzyć do tego konta kolejne konta analityczne dla poszczególnych lokat. Przy wycenie lokat na dzień bilansowy ma zastosowanie artykuł 28 ustęp 1 punkt 10 ustawy o rachunkowości. Oznacza to, że na potrzeby prezentacji w bilansie lokaty wycenia się według ich wartości nominalnej powiększonej o ewentualnie przypisane przez bank odsetki oraz odsetki należne za okres do dnia bilansowego, naliczone we własnym zakresie. Odsetki od lokat naliczone przez bank zwiększają stan środków pieniężnych na danym rachunku bankowym lokaty i zalicza się je do przychodów finansowych, pod datą dopisania ich przez bank. Takie odsetki wprowadza się do ksiąg rachunkowych, zapisem po stronie winien konta 13 – 5 / 1 rachunek bankowy lokat terminowych, w korespondencji ze stroną ma konta 75 - 0 przychody finansowe.
Jeżeli zgodnie z umową okres trwania lokaty zakończy się po dniu bilansowym, to dokonując wyceny tych składników aktywów na dzień bilansowy, należy ustalić tę część odsetek, która dotyczy danego roku i zaksięgować je na koncie rozliczeń międzyokresowych. Można tego dokonać zapisem po stronie winien konta 65 - 1 inne rozliczenia międzyokresowe, w korespondencji ze stroną ma konta 75 - 0. Ustalone na dzień bilansowy odsetki od lokat, które nie są jeszcze wymagalne na ten dzień, wykazuje się w aktywach bilansu sporządzanego według załącznika nr 1 do ustawy o rachunkowości - odpowiednio w pozycjach, do których zakwalifikowano lokaty terminowe. Długoterminową lokatę wraz z odsetkami jednostka zaprezentuje zatem w bilansie jako inne długoterminowe aktywa finansowe, z podziałem na aktywa finansowe w jednostkach powiązanych, w jednostkach, w których jednostka posiada zaangażowanie w kapitale oraz w pozostałych jednostkach.
Zwracamy uwagę, iż w literaturze przedmiotu można także znaleźć inny sposób prezentacji w bilansie odsetek naliczonych na dzień bilansowy we własnym zakresie przez jednostkę, to znaczy nieprzypisanych jeszcze przez bank, polegający na wykazaniu takich odsetek w aktywach bilansu jako krótkoterminowe rozliczenia międzyokresowe.
