Definicja przychodu ze stosunku pracy, zawarta w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jest bardzo szeroka. Traktuje za przychody pracownicze wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń. Na tej podstawie można byłoby uznać, że w definicji przychodu mieszczą się także upominki okolicznościowe otrzymywane od pracodawcy, np. z okazji narodzin dziecka, ślubu, czy przejścia na emeryturę. Tymczasem organy podatkowe twierdzą, że jeśli prezenty wręczane pracownikowi są formą gratulacji, uhonorowania pracownika z okazji istotnego dla niego dnia, a nie formą dodatkowej gratyfikacji za rezultaty pracy, to nie należy ich postrzegać w kategorii przychodów ze stosunku pracy, lecz w kategorii darowizn. Inaczej mówiąc, jeśli pracodawca nie jest zobowiązany przepisami prawa pracy ani umową zawartą z pracownikiem do dokonywania takich świadczeń na rzecz pracowników, a tym samym pracownik nie może dochodzić od pracodawcy wydania upominku, to wówczas należy uznać, że tego rodzaju świadczenia są darowiznami podlegającymi przepisom o podatku od spadków i darowizn. Tak wynika z interpretacji indywidualnych Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej.
Na wypracowanie takiego stanowiska niewątpliwie wpłynął wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 8 lipca 2014 r., sygn. akt K 7/13, w którym Trybunał wskazał, że nie wszystkie świadczenia otrzymywane przez pracowników od pracodawców można uznać za przychód w rozumieniu ustawy o PIT. W ocenie Trybunału jest oczywiste, że pracodawcy (poza wyjątkowymi sytuacjami) nie dokonują darowizn na rzecz swoich pracowników. Gdyby jednak zdarzyło się, że pracodawca rzeczywiście chce obdarować konkretnego pracownika, np. z okazji jubileuszu zatrudnienia wręcza mu zegarek, wówczas korzyść tę należałoby potraktować jako podlegającą ustawie o podatku od spadków i darowizn.
W związku z tym, że do przychodów z tytułu darowizn nie stosuje się przepisów ustawy o PIT, lecz przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn, pracodawca nie pełni w tym przypadku roli płatnika PIT.
Zakwalifikowanie upominku dla pracownika jako darowizny sprawia, że nie jest możliwe ujęcie w kosztach podatkowych wydatku na nabycie takiego prezentu. Wynika to z analizy treści art. 23 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Stanowi on, że darowizn oraz ofiar wszelkiego rodzaju ponoszonych na rzecz osób fizycznych nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.
