Do naszego wydawnictwa wpłynęła prośba o przybliżenie zmian, jakie od tego roku zaszły w zakresie pracy w godzinach nadliczbowych członków korpusu służby cywilnej.
Przypomnijmy, iż zgodnie z art. 97 ust. 5 ustawy o służbie cywilnej, jeżeli wymagają tego potrzeby urzędu, członek korpusu służby cywilnej na polecenie przełożonego wykonuje pracę w godzinach nadliczbowych, w tym w wyjątkowych przypadkach także w nocy oraz w niedziele i święta. Przepis ten nie ma zastosowania do kobiet w ciąży oraz - bez ich zgody - do członków korpusu służby cywilnej sprawujących pieczę nad osobami wymagającymi stałej opieki lub opiekujących się dziećmi w wieku do lat ośmiu. Te regulacje nie uległy żadnym zmianom.
Do końca 2023 roku praca w godzinach nadliczbowych w służbie cywilnej rekompensowana była wyłącznie czasem wolnym. Zasady tej rekompensaty zależały od statusu członka korpusu służby cywilnej.
Natomiast od 1 stycznia 2024 roku pracownikowi służby cywilnej za pracę wykonywaną na polecenie przełożonego w godzinach nadliczbowych przysługuje czas wolny w tym samym wymiarze albo wynagrodzenie. Również urzędnikowi służby cywilnej za pracę w godzinach nadliczbowych wykonywaną w porze nocnej przysługuje czas wolny w tym samym wymiarze albo wynagrodzenie. Natomiast urzędnikowi służby cywilnej, do którego jest stosowany system czasu pracy inny niż system, w którym praca jest świadczona wyłącznie w piątki, soboty, niedziele i święta, za pracę w niedzielę przysługuje dzień wolny od pracy w najbliższym tygodniu, a za pracę w święto inny dzień wolny, bez względu na to, ile trwać będzie wykonywana przez niego praca ponadwymiarowa, albo wynagrodzenie za czas przepracowany w tych dniach.
Podobnie jak to było do końca 2023 roku, praca w godzinach nadliczbowych wykonywana przez urzędnika służby cywilnej w dni powszednie w porze dziennej nie jest rekompensowana.
Od 1 stycznia 2024 roku rekompensata za pracę nadliczbową przysługuje też osobom zajmującym wyższe stanowiska w służbie cywilnej, z wyłączeniem dyrektora generalnego urzędu i kierownika urzędu. Chodzi tu o pracę w godzinach nadliczbowych wykonywaną na polecenie przełożonego w porze nocnej, w dniu wolnym wynikającym z rozkładu czasu pracy oraz w niedzielę i święto albo w dniu wolnym udzielonym w zamian za pracę w niedzielę i święto. Za pracę nadliczbową wykonywaną w te dni osobom zajmującym wyższe stanowiska przysługuje czas wolny w tym samym wymiarze albo wynagrodzenie. Za pracę w godzinach nadliczbowych wykonywaną w dni powszednie w porze dziennej żadna rekompensata im nie przysługuje. Zasady rekompensaty pracy nadliczbowej wykonywanej w niedziele i święta są dla tych osób mniej korzystne niż dla urzędników służby cywilnej, którym za pracę nadliczbową wykonywaną w te dni przysługuje dzień wolny, a nie czas wolny w tym samym wymiarze.
Żadna rekompensata za pracę w godzinach nadliczbowych nie przysługuje natomiast dyrektorowi generalnemu urzędu oraz kierownikowi urzędu. To wyłączenie zostało wprowadzone, aby zachować spójność z ogólnymi przepisami prawa pracy, zgodnie z którymi osobom zarządzającym zakładem pracy w imieniu pracodawcy nie przysługuje rekompensata za godziny nadliczbowe.