Do podstawy wymiaru wynagrodzenia za czas choroby i zasiłków z ubezpieczenia społecznego (dalej świadczeń chorobowych), oprócz wynagrodzenia zasadniczego, wlicza się także inne składniki wynagrodzenia, które podlegają oskładkowaniu i nie są wypłacane za okresy pobierania tych świadczeń.
W podstawie wymiaru nie uwzględnia się zatem składników takich, jak nagrody lub dodatki, które zgodnie z obowiązującymi u pracodawcy przepisami płacowymi albo umową o pracę przysługują za okresy absencji chorobowej.
ZUS informuje, na swojej stronie internetowej, że w razie braku postanowień u pracodawcy dotyczących zachowywania prawa do danego składnika za okres pobierania świadczeń chorobowych uważa się, że składnik ten nie przysługuje za te okresy. Tym samym powinien być przyjmowany do podstawy wymiaru świadczeń. Nie ma to zastosowania, jeśli pracodawca udokumentuje, że składnik jest wypłacany za okres pobierania świadczeń.
Nagroda roczna jest przychodem ze stosunku pracy niepodlegającym wyłączeniu z podstawy wymiaru składek ZUS. Podlega ona oskładkowaniu w miesiącu wypłaty lub postawienia do dyspozycji pracownika. Jeśli nie jest ona wypłacana za okresy absencji chorobowej, to należy ją uwzględniać w podstawie wymiaru świadczeń chorobowych w wysokości stanowiącej 1/12 kwoty wypłaconej za rok poprzedzający miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy.
O tym, czy podlega ona wliczeniu do podstawy wymiaru w kwocie faktycznie wypłaconej czy po uzupełnieniu decydują zasady jej zmniejszania za okresy pobierania świadczeń chorobowych. Jeśli bowiem ulega ona:
- proporcjonalnemu zmniejszeniu, to wlicza się ją do podstawy wymiaru po uzupełnieniu,
- zmniejszeniu w inny sposób, np. kwotowo lub procentowo, to przyjmuje się ją do podstawy wymiaru w kwocie faktycznie wypłaconej (bez uzupełnienia).
Jeżeli więc nagroda jest uzależniona od sumy wynagrodzenia faktycznie osiągniętego w roku poprzednim, to oznacza, że ulega ona proporcjonalnemu zmniejszeniu za dni choroby. Tym samym podlega uwzględnieniu w podstawie wymiaru świadczeń chorobowych po uzupełnieniu. Przyjmuje się ją w wysokości jaką pracownik by uzyskał, gdyby przepracował cały rok. Uzupełnienia dokonuje się bez względu na to, czy pracownik przepracował w danym roku kalendarzowym co najmniej połowę obowiązującego go czasu pracy. Pracodawca może przy tym zastosować jedną z metod uzupełniania składników wynagrodzenia przewidzianą dla:
- stałych składników wynagrodzenia, tj. przyjmując kwotę obliczoną jako określony procent sumy pełnego wynagrodzenia, jakie pracownik uzyskałby w roku kalendarzowym, za który przysługuje składnik roczny, lub
- zmiennych składników wynagrodzenia, czyli dzieląc otrzymaną kwotę nagrody rocznej (pomniejszoną o składki na ubezpieczenia społeczne finansowane przez pracownika) przez liczbę dni przepracowanych w danym roku kalendarzowym i mnożąc przez liczbę dni, którą pracownik powinien był przepracować w tym roku, gdyby nie usprawiedliwiona nieobecność w pracy.
Na równi z dniami, w których pracownik świadczył pracę, traktuje się dni urlopu wypoczynkowego i inne dni nieobecności w pracy, za które pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia - oczywiście z wyjątkiem dni, za które otrzymuje wynagrodzenie chorobowe.
Omówione zasady nie mają zastosowania do nagrody wypłacanej przez pracodawcę z okazji świąt. Jest to bowiem składnik wynagrodzenia przyznawany niezależnie od oceny pracy pracownika, a na jego wypłatę nie ma wpływu okres pobierania świadczeń chorobowych. Pomimo absencji chorobowej nagroda taka jest wypłacana w pełnej wysokości. Nie należy jej więc wliczać do podstawy wymiaru świadczeń.
